КОРРУПЦИЯГА ҚАРШИ КУРАШИШ – МУҲИМ ВАЗИФА
Коррупцияга қарши кураш мунтазам ўзгариш ва янгиланишларни талаб қилади. Шу боис, олдимизда бу қабиҳ ёвузликдан халос бўлиш учун бир қатор муҳим вазифалар турибди. Хусусан, ёш авлоднинг ҳуқуқий саводхонлиги ва онгини ривожлантириш, ҳалоллик, поклик, тўғрилик (яхши ва ёмоннинг фарқига бориш) кўникмаларини сингдириш орқали коррупцияга нисбатан муросасиз муносабатни шакллантириш шулар жумласидандир.
Коррупцияга қарши таълимнинг долзарблиги ёш авлоднинг ушбу иллатга нисбатан фуқаролик позициясини шакллантириш зарурати билан боғлиқ.
Ўтган давр мобайнида Ўзбекистон Республикаси глобал коррупцияга қарши кураш жараёнининг фаол иштирокчисига айланди. Мамлакатимизда коррупцияга қарши курашнинг ҳуқуқий асослари мустаҳкамланиб бормоқда.
Табиийки, мамлакатда ҳар бир ислоҳот, ўзгаришлар танлов асосида жамият учун фойда призмаси орқали амалга оширилади. Бу коррупцияга қарши кураш жараёнларида жуда муҳим. Зеро, коррупцияга қарши кураш ва уни бартараф қилиш Ўзбекистон халқи ва давлат тузилмаларининг умумий мақсадига айланди.
Экспертлар томонидан олиб борилган илмий изланишларга кўра, инсон умри давомида оладиган барча маълумотнинг 70 фоизини 5 ёшгача бўлган даврда фаол қабул қилади ҳамда боланинг онги, асосан, 5-7 ёшда жадал шаклланиб, дунёни теранроқ англайди. Бу, жамиятга мослашадиган одамнинг маънавий дунёси, дунёқараши, билими ва салоҳияти мактаб ёшидан аввалги йилларда олган таълими билан узвий боғлиқлигини кўрсатади. Зеро, бола ҳаётининг дастлабки йилларида олинган билим ва таълим тошга ўйилган нақшдек муҳрланади.
Ўз ўрнида таъкидлаш жоизки, болада анъанавий ижтимоий қадриятларни шакллантириш ҳамда ахлоқий асосларни сингдириш муҳим тарбиявий жараён саналади. Коррупцияга қарши муросасизликни болага мактабгача ёшдан бошлаб сингдириб бориш зарур. Бунинг учун ёш авлодда коррупцияга қарши дунёқарашни, унга қарши курашиш кўникмаларини шакллантириш, ҳалол ва тўғри тарбиялаш, салбий ижтимоий ҳодисага муросасизликни тарғиб қилиш даркор. Ушбу натижага эришиш учун турли ёшдаги болалар билан ишлаш, шунингдек, суҳбатлар ва (мақол, матал, ибратли ҳикоялар) ўйин машғулотлари сонини кўпайтириш керак. Бу, ўз навбатида, коррупция ҳаракатларининг моҳиятини англаш имкониятини пайдо қилади.
Коррупцияга қарши таълим болалар ахлоқий шаклланиш жараёнининг бир қисми бўлиб, ҳалол шахсни тарбиялашнинг муҳим асосидир. Мутахассислар фикрича, коррупцияга қарши таълим унинг олдини олиш борасидаги хатти-ҳаракатларга сезиларли таъсир кўрсатиши мумкин. Шунингдек, таълим соҳаси коррупциянинг олдини олиш, айниқса, болаларга коррупцияга қарши ўқув материалларини тақдим этиш орқали уларда мазкур ёвузликка нисбатан муросасизликни шакллантириш учун хизмат қилади.
Таъкидлаш жоизки, мактабгача таълим ёшидаги авлодда ғоя, кўникма, нотўғри хатти-ҳаракатлардан воз кечиш позициясини шакллантириш, ҳалол меҳнатга ўргатиш устувор вазифалардан бири саналади. Зеро, бунда болаларда коррупцияга қарши фуқаролик позицияси, дунёга нисбатан инсоний муносабат, она Ватан ва оиласига муҳаббатни шакллантириш учун зарур бўлган туйғуларни ривожлантириш муҳим аҳамиятга эга.
Коррупцияга қарши таълим болаларда бу иллатга қарши дунёқараш, ахлоқий эътиқод, ҳис-туйғуни шакллантириш ва шу билан биргаликда коррупция ҳақидаги тасаввурларни янада кенгайтиришга имкон беради.
Хулоса ўрнида айтганда, коррупциянинг жиноят эканини ва унга нисбатан тоқатсиз бўлиш ғоясини ёшлар ўртасида кенг тарғиб қилиш бош мақсадлардан бири саналади. Зеро, давлатимиз раҳбарининг таъбири билан айтганда, коррупциянинг ҳар қандай кўринишига муросасиз бўлиш – ёшларнинг кундалик ҳаёт тарзига айланиши шарт.
РАМЗ ТИЛЛАЕВ,
Фуқаролик ишлари бўйича Термиз туманлараро суди судьяси