10Okt Янгиликлар

ФУҚАРОЛАР ЎЗ-ЎЗИГА ЮРИДИК ХИЗМАТ КЎРСАТИШИ МУМКИНМИ?

Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев таъкидлаганидек “Адолат бўлмаса – тараққиёт бўлмайди, қонун устуворлиги таъминланмаса – эркин ҳаёт бўлмайди.”

Дарҳақиқат, ҳуқуқий давлат барпо этишда ҳар бир фуқаронинг ўз ҳуқуқларини билиши ва уларни мустақил ҳимоя қила олиш қобилияти беқиёс аҳамиятга эга. Айни шу нуқтада савол туғилади: фуқаролар ўз-ўзига юридик хизмат кўрсатиши мумкинми? Мазкур саволга ҳуқуқий асослар, суд амалиёти ва давлат томонидан яратилан ҳуқуқий электрон платформаларга таяниб жавоб берамиз.

Фуқаролик процессуал кодекси 22-моддасига кўра, ҳар бир шахс судга ўз ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини ҳимоя қилиш мақсадида мустақил равишда мурожаат қилиш ҳуқуқига эга. Фуқаролик процессуал кодекси 69-моддасида вакиллик масаласи тартибга солинган: фуқаро ўз манфаатларини судда шахсан ёки вакил орқали ҳимоя қилиши мумкин. Бу норма оддий фуқаролик даъволарида адвокат ёллаш мажбурий эмаслигини англатади.

Шунингдек, Иқтисодий процессуал кодекси 41-моддаси асосан иқтисодий судга даъво аризасини тарафлар ўзлари ёки вакиллари орқали топширишлари мумкин. Демак, тадбиркор ёки ташкилот раҳбари судга мурожаат қилиш учун адвокат ёллашга мажбур эмас. Иқтисодий процессуал кодекси 63-моддасида эса вакиллик тартиби белгиланган. Лекин бу фақат вакил жалб этилган ҳолларда татбиқ қилинади.

“Адвокатура тўғрисида”ги қонунда адвокатнинг ваколатлари ва фаолият тартиби белгиланган бўлиб, унда фуқароларнинг адвокат ёллаш ҳуқуқи борлиги қайд этилади, бироқ мажбурийлик фақат айрим махсус ишлар (масалан, жиноят ишлари) учун амал қилади.

Бундан ташқари, фуқаролар учун электрон ҳуқуқий манбалар ҳам мавжуд.

1. Lex.uz – Ўзбекистон Республикаси Қонун ҳужжатлари миллий базаси бўлиб, унда барча қонунлар, фармонлар ва қарорлар бепул очиқ. Фуқаро исталган вақтда керакли ҳуқуқий нормани топиб, ўзи учун ҳуқуқий хизмат кўрсатиши мумкин.
2. Sud.uz – Ўзбекистон Республикаси Олий Суднинг расмий веб-сайти. Сайтда юзга яқин даъво аризаси ва аризалар намунаси мавжуд. Масалан, никоҳдан ажратиш, алимент ундириш, қарзни қайтариш, мол-мулкни бўлиш каби ариза шаклларини оддий фуқаро бепул юклаб олиши мумкин. Ушбу ҳужжатлар Word форматида тақдим этилади, фуқаро уларни таҳрир қилиб, шахсий ҳолатига мослаштириб судга шахсан ўзи бориб, почта орқали ёхуд электрон шаклда ўзининг суд тизимидаги шахсий кабинети, cabinet.sud.uz орқали электрон топшириши мумкин.
3. Cabinet.sud.uz – ҳар бир фуқаронинг “ADOLAT” ахборот тизимлари комплекцида шахсий кабинети. Эндиликда фуқаролар исталган жойдан туриб, исталган судларга даъво аризалар, ариза ва илтимосномалар киритиши, уларнинг ҳолатини билиши, суд мажлиси куни, вақти ва жойи ҳақида маълумотга эга бўлиши, суд ҳужжатларини, жумладан тарафлар томонидан иш агар электрон киритилган бўлса даъво аризаси ва унга илова ҳужжатлар, чақирув қоғозлари, ҳал қилув қарори, ажримлар ва устхатлар, сўров хатлари, шикоятлар, ижро варақаси ёки суд буйруқлари, ижро ҳужжатининг ижрога юборилганлиги ва бошқа ҳужжатларни электрон шаклда юклаб олиши мумкин.

Шунингдек, порталда давлат божи ҳисоблаш калкулятори, электрон мурожаат қилиш имкониятлари мавжуд.

Бундан ташқари, суд-ҳуқуқ соҳасида сунъий интеллект асосида маслаҳат берувчи чат-бот ишга тушурилган.

• Yurxizmat.uz – Юридик хизматлар yaгона электрон тизими. Ушбу платформа Адлия вазилги қошидаги “ADOLAT” миллий-ҳуқуқий ахборот маркази томонидан ишлаб чиqилган ва ўз-ўзига юридик хизмат кўрсатишга мўлжалланган ягона тизим. Платформа фуқароларга шартнома, даъво аризаси, шикоyaт каби ҳужжатларни конструктор тизими орqали автоматик тайёрлаб беради. Масалан, “Етказилган зарарни ундириш тўғрисида даъво аризаси”ни тайёрлаш учун фойдаланувчи суд номи, даъвогарнинг ва жавобгарнинг маълумотлари, зарар суммаси каби майдонларни киритади. Тизим ҳужжатни тайёр ҳолда чиқариб беради.

Платформада турли шартнома намуналари ҳам мавжуд: хизмат кўрсатиш шартномаси, ижара шартномаси, туристик хизмат шартномаси ва ҳоказо. Энг муҳими, асосий функсиyaлар бепул бўлиб, фуқароларга адвокат ёрдамисиз ҳам ҳужжат тайёрлаш имконини беради.

Юқоридагилардан хулоса қилиш мумкинки, lex.uz, sud.uz, cabinet.sud.uz ҳамда yurxizmat.uz платформалари фуқароларга ҳуқуқий ҳужжатларни мустақил тайёрлаш имконини беради. Ҳар бир фуқаро шуни ёдда тутиши керакки, қонун барча учун баробар ва Конституциямизнинг 15-моддасига кўра Ўзбекистон Республикасида Конституция ва қонунларининг устунлиги сўзсиз тан олинади. Ўзбекистон Республикаси Конституцияси мамлакатнинг бутун ҳудудида олий юридик кучга эга, тўғридан-тўғри амал қилади ва ягона ҳуқуқий маконнинг асосини ташкил этади.

Яъни барча давлат органлари фойдаланадиган норматив-ҳуқуқий ҳужжатлардан барча эркин фойдаланиши мумкин. Хулоса ўрнида айтиш керакки, ҳар бир фуқаро ўз ҳуқуқларини ҳимоя қилиш жараёнида ўз-ўзига бепул юридик хизмат кўрсатиши мумкин. Демак, ҳар бир фуқаро фуқаролик ва иқтисодий судларга оид кўплаб масалаларда ўз-ўзига юридик хизмат кўрсатиши мумкин ва бу хизмат амалда мутлақо бепулдир.

АБДУЛАЗИЗ БЎРИЕВ,

Фуқаролик ишлари бўйича Денов туманлараро суди девонхона мудири

25Sen Янгиликлар

СУД ТИЗИМИДА СУНЪИЙ ИНТЕЛЛЕКТ ЖОРИЙ ЭТИЛАДИ

Жорий йилнинг 21 август куни «Судлар фаолиятига сунъий интеллект технологияларини жорий этиш орқали одил судловга эришиш даражасини ошириш ҳамда суд тизимининг моддий-техник таъминотини яхшилашга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида»ги ПФ-140-сонли Фармон қабул қилинди.

Янги фармонга кўра, суд тизими рақамлаштирилиб, сунъий интеллект ёрдамида ариза ва ҳужжатлар автоматик тарзда шакллантирилади.

Фармонда суд ишларини қоғоз шаклидан бутунлай воз кечиб, босқичма-босқич электрон тарзга ўтказиш белгиланган. Судга ариза берган шахс сунъий интеллект ёрдамида суд муҳокамасининг эҳтимолий натижасини ва харажатларини олдиндан билиши мумкин бўлади. Бу эса мурожаатларнинг самарадорлигини ошириш ва фуқароларнинг вақт ҳамда маблағини тежашга хизмат қилади.

Шунингдек, мурожаатлар судга электрон шаклда юборилади, ҳужжатлар эса автоматик равишда шакллантирилади. Бу жараён учун зарур техник инфратузилма яратилади, Олий суд ахборот тизимида суд ҳужжатлари архиви модули ишлаб чиқилади. Судялар ва ходимларнинг рақамли саводхонлигини ошириш мақсадида «Киберҳуқуқ» йўналишида илмий тадқиқотлар ўтказилади.

Бундан ташқари, мазкур Фармонга кўра, 2025 йил 1 декабрдан фуқаролар, адвокатлар ва юристлар учун норматив-ҳуқуқий ҳужжатларни таҳлил қилиш платформаси ишга туширилади. Йил якунигача суд ҳужжатларини автоматик тайёрлайдиган дастур яратилиши режалаштирилган. Шу каби, 2026 йилдан my.sud.uz порталининг янги интерактив хизматлари ишга туширилади. Сунъий интеллект асосидаги виртуал маслаҳатчи фуқароларга ҳуқуқий масалаларда йўл-йўриқ кўрсатади ҳамда суд маълумотларини автоматик етказади.

Cуд-ҳуқуқ соҳасида амалга оширилаётган бу каби ислоҳотлар мамлакатимизнинг халқаро майдондаги нуфузига, жумладан суд мустақиллиги, қонун устуворлиги ва одил судлов самарадорлиги бўйича халқаро рейтингларда Ўзбекистоннинг нуфузи ошишига ҳам муносиб ҳисса бўлиб қўшилмоқда.

АЪЗАМБЕРДИ АЛИКУЛОВ,

Жиноят ишлари бўйича Узун туман суди тергов судяси

24Sen Янгиликлар

СУД ТИЗИМИДАГИ ИСЛОҲОТЛАР

Сурхондарё вилоят судида Ўзбекистон Республикаси Президентининг жорий йилнинг 21 августдаги  “Судлар фаолиятига сунъий интеллект технологияларини жорий этиш орқали одил судловга эришиш даражасини ошириш ҳамда суд тизимининг моддий-техник таъминотини яхшилашга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги ва «Одил судлов соҳасида юқори малакали кадрлар тайёрлаш тизимини тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги Фармонлари мазмун ва моҳиятига бағишланган семинар ташкил этилди.

Вилоят суди судьялари ва ходимлари, шунингдек вилоят маъмурий суди судьялари ҳамда ходимлари иштирокида ташкил этилган этилган семинарда мазкур фармонларнинг мазмун ва моҳияти иштирокчилар эътиборига етказилди.

Сўнги йилларда мамлакатимизда суд-ҳуқуқ тизимини тубдан ислоҳ қилиш, уни халқаро стандартларга мос равишда такомиллаштириш борасида изчил ислоҳотлар амалга оширилди. Суд тизимида амалга оширилаётган ушбу ислоҳотларнинг халқаро ҳуқуқ нормалари билан уйғунликда эканлиги муҳим аҳамият касб этади.

Инсон ҳуқуқлари ва эркинликлари бутун дунёда энг олий қадрият сифатида тан олинганлиги боис ҳам адолатли судлов халқаро майдонда эътироф этилган асосий принциплар қаторида турибди.

Мамлакатимизда ҳам Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2025 йил 21 августдаги «Судлар фаолиятига сунъий интеллект технологияларини жорий этиш орқали одил судловга эришиш даражасини ошириш ҳамда суд тизимининг моддий-техник таъминотини яхшилашга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги  ПФ-140-сонли ҳамда “Одил судлов соҳасида юқори малакали кадрлар тайёрлаш тизимини тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги ПФ-141-сонли Фармонлари орқали суд фаолиятида замонавий технологияларни жорий этиш, сунъий интеллект имкониятларидан фойдаланиш ҳамда суд кадрларини сифат жиҳатдан янгича тайёрлаш тизимини шакллантириш бўйича муҳим қадамлар қўйилди.

Фуқароларнинг ўз ҳуқуқ ва эркинликларини самарали ҳимоя қила олиши, тадбиркорлик субъектларининг мулкий манфаатлари ҳимояланган бўлиши, шунингдек, жамиятда қонун устуворлигининг таъминланиши айнан самарали суд тизимига боғлиқ. Тадбирда суд соҳасига доир фармонлар нафақат судлар фаолиятининг самарадорлигини оширишга, балки халқнинг судга ишончи ва ҳуқуқий ҳимоя даражасини юксалтиришга қаратилган кенг қамровли ислоҳотлар пойдевори ҳисобланиши айтиб ўтилди.

Таъкидлаш лозимки, ушбу Фармонлар суд тизимини замонавийлаштиришда, малакали кадрлар тайёрлаш тизимини такомиллаштиришда, инсон ҳуқуқлари, адолат ва давлатга ишонч даражасини оширишда, фуқароларнинг ҳуқуқий муҳофазасини кучайтириб, демократик ҳуқуқий давлат қуришда муҳим босқич бўлди.

БАҲОДИР ДЖУМАЕВ,

Сурхондарё вилоят суди раиси ўринбосари –

фуқаролик ишлари бўйича судлов ҳайъати раиси

23Sen Янгиликлар

“ТАБИАТНИ АСРАШ – БИЗНИНГ БУРЧИМИЗ”

Она табиат яратган томонидан инъом этилган буюк неъмат, шу сабабли биз уни асраб-авайлашимиз керак.

Табиатни асраш, унга эҳтиёткорона муносабатда бўлиш ҳақида қонунчиликда ҳам бир қатор нормалар келтирилган.

Хусусан, Ўзбекистон Республикасининг Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодексида экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва табиатдан фойдаланиш соҳасидаги ҳуқуқбузарликлар учун маъмурий жавобгарлик белгиланган.

Мисол учун, Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодексининг 79-моддасида Дарахтларни, буталарни, бошқа ўсимликларни ва ниҳолларни қонунга хилоф равишда кесиш, кундаков қилиш, шикастлантириш, йўқ қилиш ёки бошқа жойга кўчириб ўтказиш, – фуқароларга базавий ҳисоблаш миқдорининг йигирма беш бараваридан эллик бараваригача, мансабдор шахсларга эса – эллик бараваридан етмиш беш бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.

Ўз ҳудудида биноларни, иншоотларни ёки бошқа объектларни қуриш, реконструкция қилиш чоғида белгиланган талабларни бузиб, кимёвий, биологик воситаларни қўллаган ҳолда дарахтларни, буталарни ёки бошқа ўсимликларни қасддан шикастлантириш, пайҳон қилиш ёки йўқ қилиш, -фуқароларга базавий ҳисоблаш миқдорининг ўттиз беш бараваридан эллик бараваригача, мансабдор шахсларга эса – олтмиш бараваридан етмиш беш бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади деб кўрсатилган.

Бундан ташқари, Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодексининг 88-моддасида Қурилиш ишларини ва бошқа ишларни бажариш чоғида ёнилғи моддаларни ва қурилиш материалларини бир жойга тўплашда, ушбу моддалар ва материалларни, шунингдек ёқилғи ҳисобланмайдиган материалларни ёқишда атмосфера ҳавосини муҳофаза қилиш талабларига риоя этмаслик, махсус техник қурилмаларни қўлламасдан битумни эритиш – фуқароларга базавий ҳисоблаш миқдорининг учдан бир қисмидан бир бараваригача, мансабдор шахсларга эса – бир бараваридан уч бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.

Худди шундай ҳуқуқбузарликлар маъмурий жазо чораси қўлланилгандан кейин бир йил давомида такрор содир этилган бўлса, -фуқароларга базавий ҳисоблаш миқдорининг бир бараваридан уч бараваригача, мансабдор шахсларга эса – уч бараваридан етти бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.

Дала ва аҳоли пунктларида анғиз, хазон ва шох-шаббаларни ёки ўсимликларнинг бошқа қолдиқларини ёқиб юбориш, атмосфера ҳавосини зарарли моддалар билан ифлослантиришга олиб келса, – фуқароларга базавий ҳисоблаш миқдорининг уч бараваридан беш бараваригача, мансабдор шахсларга эса –  беш бараваридан ўн бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.

Ушбу модданинг учинчи қисмида назарда тутилган ҳуқуқбузарлик маъмурий жазо чораси қўлланилганидан кейин бир йил давомида такрор содир этилган бўлса, – фуқароларга базавий ҳисоблаш миқдорининг беш бараваридан етти бараваригача, мансабдор шахсларга эса – ўн бараваридан ўн беш бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлиши алоҳида таъкидлаб ўтилди.

Шу каби, мазкур кодекснинг 89-моддасида Ўсимликларни ҳимоя қилиш воситаларини, уларнинг ўсишини тезлаштирувчи воситаларни, минерал ўғитларни ҳамда бошқа дориларни, шунингдек кучли таъсир этувчи заҳарли моддаларни ва буғланувчан бирикмаларни ташиш, сақлаш, улардан фойдаланиш, уларни қўллаш ҳамда улардан бўшаган идишларни зарарсизлантириш қоидаларини тупроқнинг, сувнинг, атмосфера ҳавосининг ифлосланишига ёки ўсимликлар, ҳайвонот дунёси йўқ қилиб юборилишига олиб келиши мумкин бўлган тарзда бузиш – фуқароларга базавий ҳисоблаш миқдорининг учдан бир қисмидан бир бараваригача, мансабдор шахсларга эса – бир бараваридан уч бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлиши  белгиланнган.

Таъкидлаш керакки, экология – умумхалқ масаласи. Уни бутун жамият, ҳар бир фуқаро ўз масъулиятини ҳис этган ҳолда асраб авайлашлари лозим.

БЕКЗОД ТАГАЕВ,

Жиноят ишлари бўйича Қумқўрғон туман суди раиси

22Sen Янгиликлар

ЖИНОЯТГА ЖАЗО МУҚАРРАР!

очерк

Маълумки, бош Қомусимизда ер-умуммиллий бойлигимиз ҳисобланади. Шу боис ерни асраб-авайлаш ҳар бир фуқаронинг бурчидир. Шунингдек, мамлакатимизда бу борадаги муносабатлар ҳуқуқий жиҳатдан тўлиқ тартибга солинган.

Қонун меъёрларига риоя қилмаслик охир-оқибат турли хил оворагарчиликларга сабаб бўлади. Буни қуйидаги ҳаётий мисол ҳам тасдиқлайди.

Ангор туманида яшовчи фуқаро Ботир Хуррамов (исм-фамилялар ўзгартирилган) суғориладиган ер майдонида қурилиш ишларини амалга оширган ҳолда ўзбошимчалик билан эгаллаб олиш мақсадида 2024 йил март ойининг бошларидан 15 август кунига қадар бўлган вақт оралиғида туман ҳудудида жойлашган “Dilbar” фермер хўжалигининг дала контуридаги, тупроқ унумдорлиги 44.6 балл боннитетли суғориладиган экин ер майдонидан ҳеч қандай ҳуқуқий ҳужжатларсиз ўзбошимчалик билан ноқонуний равишда жами 0.0660 гектар ер майдонини эгаллаб олиб, ўзбошимчалик билан эгаллаб олинган ер майдонида 5 хонадан иборат жами 204 кв метр майдонда ноқонуний равишда уй-жой ва иморатлар учун пойдевор қилади. Сўнг у ғиштларини тердириб, устини ёпиб олган ҳолда ноқонуний қурилиш ишларини амалга оширади. Натижада бу ҳаракатлари билан Ботир Хуррамов давлат манфаатларига 15.365.150 сўм миқдорида моддий зарар етказганлиги аниқланиб, унга нисбатан Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг 229¹-моддаси 2-қисми билан жиноят иши қўзғатилиб, тўпланган иш судга юборилган.

Жиноят ишлари бўйича Ангор туман суди ушбу жиноят ишини суд мажлисида атрофлича кўриб чиқиб, Ботир Хуррамовни Жиноят Кодекси 229¹-моддасининг 2-қисми билан айбдор деб топди ва унга нисбатан қонуни жазо тайинлади.

Хулоса ўрнида шуни айтиш керакки, ерга эгалик қилиш ва ундан фойдаланишда ҳар бир киши қонун талабларига риоя этган ҳолда иш тутса, юқоридаги сингари нохуш ҳолатларга асло ўрин қолмайди.

Зеро, ўзбошимчалик ҳеч кимга наф келтирмаган. Буни ҳеч қачон ёддан чиқармаслик керак.

АББОС ХОЛМУМИНОВ,

Жиноят ишлари бўйича Ангор туман суди раиси

22Sen Янгиликлар

ҚАРЗДОР ОТАЛАРГА НИСБАТАН ЖАЗО МУҚАРРАРЛИГИ ТАЪМИНЛАНДИ

очерк

Жиноят ишлари бўйича Термиз шаҳар судининг очиқ суд мажлисида вояга етмаган фарзандлари учун алиментни тўлашдан бўйин товлаган Ахмедов Руслан Содикович ҳамда Собиров Нодир Қосимович (исм-шарифлар ўзгартирилган)ларга нисбатан жавобгарлик масаласи кўриб чиқилди.

Жумладан, Руслан Ахмедов фуқаролик ишлари бўйича Термиз туманлараро судининг 2022 йил 19 августдаги суд буйруғига асосан ундирувчи Шохсанам Амиркулованинг фойдасига вояга етмаган 2 нафар фарзандлари учун барча иш ҳақи ва бошқа барча ишлаб топган даромадларининг 1/3 қисми миқдорида алимент тўлаши лозим бўлса-да, 2024 йил 1 июлдан 2025 йил 1 сентябргача бўлган давр учун жами бўлиб, 27.181.713 сўм алимент қарзларини тўламасдан, моддий ёрдамга муҳтож бўлган вояга етмаган фарзандларига икки ойдан ортиқ муддат мобайнида моддий таъминлашдан бўйин товлаб келган.

Ёки бўлмаса, Нодир Собиров фуқаролик ишлари бўйича Термиз туманлараро судининг 2023 йил 17 июлдаги суд буйруғига асосан ундирувчи Фарида Турдиеванинг фойдасига вояга етмаган бир нафар фарзандининг таъминоти учун барча иш ҳақи ва бошқа барча ишлаб топган даромадларининг 1/4 қисми миқдорида алимент тўлаши лозим бўлса-да, 2023 йил 24 майдан 2025  йил 1 сентябргача бўлган давр учун жами бўлиб, 25.947.988 сўм алимент қарзларини тўламасдан, моддий ёрдамга муҳтож бўлган вояга етмаган фарзандига икки ойдан ортиқ муддат мобайнида моддий таъминлашдан бўйин товлаб келган.

Шу сабабли Мажбурий ижро бюронинг Термиз шаҳар бўлими ходимлари томонидан тўпланган маъмурий иш материаллари Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 47⁴-моддасига кўра, жиноят ишлари бўйича Термиз шаҳар судида кўриб чиқилди.

Давлат ижрочиси томонидан қарздорлар Ахмедов Руслан Содикович ҳамда Собиров Нодир Қосимовичга алимент  қарздорлигини тўлаш ҳақида ҳуқуқий тушунтиришлар берилиб, бир неча бор ёзма равишда огоҳлантиришлар берилганлигига қарамасдан, улар томонидан алимент  пулларини тўлашни пайсалга солиб, алимент қарзларини тўламасдан бош тортиб юришгани уни суд залигача олиб келди.

Суд мажлисида фарзандлари олдидаги масъулиятини эсидан чиқариб, оталик бурчини унутган ҳуқуқбузарлар Ахмедов Руслан Содикович ҳамда Собиров Нодир Қосимович суднинг қарори билан Ўзбекистон Республикаси Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 47⁴-моддасида кўрсатилган ҳуқуқбузарликни содир этган деб топилиб, уларнинг ҳар бирига 15 (ўн беш) сутка маъмурий қамоқ жазоси тайинланди.

Конституциямизнинг 77-моддасида, ота-оналар ва уларнинг ўрнини босувчи шахслар ўз фарзандларини вояга етгунига қадар боқиши, уларниннг тарбияси, таълим олиши, соғлом, тўлақонли ва ҳар томонлама камол топиши ҳусусида ғамхўрлик қилишга мажбур эканлиги қайд қилинган.

Шунингдек, Оила кодексининг 96-моддасига кўра, ота-она вояга етмаган болаларига таъминот бериши шартлиги белгиланган.

Шундай экан ҳар бир ота-она болалар давлатимизнинг эртанги келажаги эканлигини чуқур ҳис этган ҳолда оилада соғлом муҳит яратишга масъул эканлигини унутмаслиги керак.

ИКРОМЖОН ШАЙМАНОВ,

Жиноят ишлари бўйича Термиз шаҳар суди тергов судьяси

ТУРСУНБОЙ ХОДЖИЕВ,

Жиноят ишлари бўйича Термиз шаҳар суди судья ёрдамчиси