БОЛАЛАРНИ ЗЎРАВОНЛИКДАН ҚАНДАЙ ҲИМОЯ ҚИЛИШ КЕРАК
Ўзбекистон Республикасининг “Бола ҳуқуқларининг кафолатлари тўғрисида”ги қонунининг 11-моддасига кўра, боланинг ҳаёти ёки соғлиғига хавф туғилганидан, унинг ҳуқуқлари, эркинликлари ва қонуний манфаатлари бузилганлигидан хабардор бўлган шахслар бу ҳақда бола ҳақиқатда турган жойдаги васийлик ва ҳомийлик органига маълум қилишлари, шундай маълумотлар олинган тақдирда, васийлик ва ҳомийлик органи боланинг ҳуқуқлари, эркинликлари ҳамда қонуний манфаатларини ҳимоя қилиш бўйича зарур чоралар кўриши шартлиги белгиланган. Бундан англашимиз мумкинки, болаларни биринчи навбатда зўравонликдан ҳимоя қилишимиз, агар бунинг имкони бўлмаса зўдлик билан ваколатли органларга мурожаат қилишимиз лозим.
Шуни яхши билишимиз керакки, болаларга нисбатан қилинаётган зўравонликка бепарволик ёки ҳиссий бефарқлик каби бошқа ҳаракатлар ҳам болаларга нисбатан зўравонлик деб ҳисобланади.
Болаларга нисбатан зўравонлик гувоҳи бўлган барча боланинг атрофидагилар болага қилинган шафқатсизлик учун жавобгардирлар.
UNICEF маълумотларига кўра:
Дунёда 2 ёшдан 14 ёшгача бўлган ҳар 10 боладан олтитаси ҳар куни жисмоний зўравонликка учрайди. Ҳар 5 дақиқада бир бола зўравонликдан вафот этади.
Болаларга нисбатан зўравонлик ҳар қандай шароитда юз бериши мумкин бўлса-да, шуни билишимиз керакки, бола ёки ўспириннинг зўравонликка учраши эҳтимолини оширадиган баъзи бир хавф омиллари мавжуд.
Уйдаги молиявий қийинчиликлар ва спиртли ичимликлар ёки гиёҳвандликка боғлиқлик хавф омиллари зўравонлик содир этишга сабаб бўлиши мумкин.
Бизга шубҳасиз, зўравонлик ҳолатлари болаларда жисмоний, руҳий, хулқ-атвор ва ижтимоий бузилишларни келтириб чиқаради.
Aгар болаларга нисбатан зўравонлик ҳолатини билсангиз нима қилиш керак?
Aгар сиз болаларга нисбатан зўравонлик қилингани ҳолатини билсангиз ёки унга шубҳа қилсангиз, ҳудудингиздаги болаларни ҳимоя қиладиган органларга мурожаат қилинг.
Aгар жисмоний зўравонлик ёки бепарволик боланинг ҳаётини бевосита хавф остига қўяди, деб ҳисобласангиз, иккиланмасдан ички ишлар ва прокуратура органларига қўнғироқ қилинг. Aфсуски, агар сиз бепарво бўлсангиз, болаларга нисбатан зўрлик йўқолмайди.
ХАДИЧА РАХИМОВА,
Жиноят ишлари бўйича Ангор туман суди судьяси